Kortykosteroidy są to hormony kory nadnerczy, które są naturalnie produkowane w naszym organizmie. Hormonom tym przypisuje się różnorodne działanie m.in. przeciwzapalne, przeciwobrzękowe i immunosupresyjne, dlatego można wykorzystywać je do leczenia chorób różnorodnego pochodzenia, w tym łuszczycy.
Całkowite i trwałe wyleczenie łuszczycy nie jest możliwe. Chory może jedynie łagodzić jej objawy, przy czym musi liczyć się z tym, że prędzej czy później nastąpi nawrót choroby. Dostępna jest cała gama maści i kremów do stosowania na łuszczycę, które przynoszą ukojenie przesuszonej, podrażnionej i popękanej skórze. Jednymi z najlepiej tolerowanych preparatów na łuszczycę są kortykosteroidy. Z dalszej części artykułu dowiesz się, na co i jak stosuje się kortykosteroidy, a także jakie mogą wystąpić skutki uboczne ich używania.
Kortykosteroidy – co trzeba o nich wiedzieć?
Kortykosteroidy to leki o szerokim spektrum działania. Wykazują właściwości immunosupresyjne i przeciwalergiczne. Mają duży wpływ na gospodarkę wodno-elektrolitową, węglowodanową, białkową i lipidową. Zaliczane są do najskuteczniejszych leków przeciwzapalnych i mogą być stosowane doustnie lub miejscowo.
Na co stosuje się kortykosteroidy?
Kortykosteroidy są powszechnie stosowane do leczenia chorób autoagresywnych. Wykorzystuje się je w przebiegu chorób takich jak:
- astma,
- toczeń rumieniowaty układowy,
- choroba Crohna.
Zalecane są również przy silnych reakcjach alergicznych i do zapobiegania odrzucenia przeszczepów. Kortykosteroidy często znajdują też zastosowanie w dermatologii, do leczenia schorzeń odpornych na inne metody leczenia.
Kortykosteroidy a łuszczyca
Podstawą leczenia łuszczycy jest stosowanie preparatów zewnętrznych. W początkowym etapie leczenia stosuje się specjalne maści, kremy i roztwory, których zadaniem jest usunąć tzw. łuskę ze zmienionej chorobowo skóry. W składzie takich preparatów znajduje się kwas salicylowy lub mocznik. Usunięcie łuski jest kluczowe, by móc rozpocząć właściwe leczenie.
W drugim etapie leczenia stosuje się leki redukujące nadmierne namnażanie komórek naskórka i hamujące stan zapalny. Głównymi składnikami preparatów stosowanych w tej fazie kuracji są pochodne witaminy D3 i kortykosteroidy.
Skuteczność kortykosteroidów w łagodzeniu objawów łuszczycy jest niepodważalna. Chory powinien jednak od razu sięgnąć po preparaty o silnym działaniu, które dają efekty już po 2-tygodniowym leczeniu w odróżnieniu od kortykosteroidów o średniej sile działania, których stosowanie często nie przynosi żadnych rezultatów.
Jak stosuje się kortykosteroidy?
Kortykosteroidy mogą mieć różną postać. Najczęściej spotykane preparaty na skórę to:
- maści,
- kremy,
- emulsje,
- aerozole.
Wymienione preparaty są często przepisywane przez dermatologów na problemy skórne. Regularne stosowanie kortykosteroidów widocznie łagodzi stan zapalny i likwiduje uczucie pieczenia skóry.
W aptekach znaleźć można preparaty o różnej sile działania. Zawsze powinno się skonsultować z lekarzem, który z nich w danym przypadku sprawdzi się najlepiej.
Kortykosteroidy – czy należy się ich bać?
Wokół kortykosteroidów zrodziło się wiele mitów, przez co wielu pacjentów ma pewne obawy przed ich stosowaniem, a niepotrzebnie. Preparaty zawierające ten hormon, stosowane po wykluczeniu ewentualnych przeciwwskazań, zgodnie z zaleceniami lekarza i wskazaniami z ulotki, nie dają żadnych efektów ubocznych. Jeśli jednak nie podejdziemy do sprawy poważnie, może mieć to swoje konsekwencje.
Skutki uboczne przyjmowania kortykosteroidów
Pochodne kortyzolu mają zmodyfikowaną budowę chemiczną, dlatego ich działanie jest dużo silniejsze niż kortykosteroidów wytwarzanych w organizmie. Do głównych działań niepożądanych zalicza się:
- osłabienie odporności i ciężkie zakażenia,
- cukrzycę,
- zaburzenia metabolizmu białek i lipidów,
- rozstępy na skórze,
- otyłość,
- zanik mięśni,
- obrzęki,
- wtórną osteoporozę,
- nasilenie schorzeń skórnych,
- zaburzenia wzrostu u dzieci.
Warto podkreślić, że powyższe skutki uboczne najczęściej pojawiają się w przewlekłym stosowaniu ogólnoustrojowym lub miejscowym.
Stosujesz kortykosteroidy? O tym musisz pamiętać!
Kortykosteroidy zawsze należy używać pod kontrolą lekarza i zgodnie z jego zaleceniami. Jeśli lekarz nie wytłumaczył Ci, jak często masz używać danego preparatu i w jaki sposób, zastosuj się do zaleceń z ulotki.
Pierwsze efekty terapii powinny być zauważalne już po 2 tygodniach od jej rozpoczęcia. Jeśli pomimo przestrzegania zaleceń stan skóry się nie poprawia, należy ponownie zgłosić się do lekarza.
Obserwuj skórę podczas leczenia. Pogorszenie się stanu skóry w czasie kuracji kortykosteroidami może świadczyć o zakażeniu lub uczuleniu na lek. W takiej sytuacji należy natychmiast odstawić specyfik i zgłosić ten fakt lekarzowi.
Podczas stosowania kortykosteroidów pamiętaj, by unikać słońca – opalanie może prowadzić do powstania przebarwień na skórze. Stosuj też preparaty nawilżająco-natłuszczające, dzięki którym efekty będą jeszcze lepsze.
