Atopowe zapalenie skóry to jedna z wielu chorób cywilizacyjnych – podobnie jak łuszczyca czy łojotokowe zapalenie skóry – której dokuczliwe objawy negatywnie wpływają na komfort życia. Choć jest coraz bardziej powszechna, nadal nie ma na nią skutecznego lekarstwa, dlatego postawą leczenia są odpowiednia pielęgnacja skóry oraz w miarę możliwości eliminacja czynników, które mogą nasilać objawy. Co jest przyczyną choroby i z jakimi objawami muszą zmagać się osoby cierpiące na AZS?
Skąd się bierze AZS?
Atopowe zapalenie skóry jest często występującą chorobą – cierpi na nią prawie 1/3 populacji, dlatego można nazwać ją chorobą cywilizacyjną. Jest to schorzenie, na które cierpią osoby obciążone genetycznie. Objawy atopii występują na skutek nadmiernej i nieprawidłowej odpowiedzi układu odpornościowego na antygeny – organizm przesadnie reaguje nawet na niewielkie ilości alergenów (takich jak pyłki roślin, sierść czy wybrane produkty spożywcze), wytwarzając przeciwciała.
Kto i kiedy zaczyna chorować?
Pierwsze objawy choroby zwykle pojawiają się w dzieciństwie – najczęściej jeszcze przed pierwszymi urodzinami, a im dziecko jest starsze, tym ryzyko wystąpienia objawów mniejsze. Na AZS cierpią osoby obojga płci, jednak jeśli schorzenie nie wystąpi w wieku dziecięcym, to w wieku dojrzewania oraz w dorosłości początków choroby doświadczają głównie kobiety. Dlaczego to schorzenie tak bardzo utrudnia codzienne funkcjonowanie, choć nie jest chorobą zagrażającą życiu?
Najczęstsze objawy
Skóra z atopowym zapaleniem – przede wszystkim w zagięciach łokciowych, na kolanach, twarzy czy szyi – staje się mocno zaczerwieniona i sucha, znacznie bardziej narażona jest na dokuczliwe zakażenia bakteryjne. W ostrej fazie choroby na skórze występują rumień, pęcherze, grudki oraz nadżerki, a naskórek mocno się łuszczy. Często typowo skórnym objawom towarzyszą także innego rodzaju niedogodności i problemy zdrowotne, takie jak katar, alergiczne zapalenie spojówek czy astma oskrzelowa.
Wiek ma znaczenie
Im młodsze jest dziecko, tym większa szansa, że objawy będą słabsze i zajmą mniejszą powierzchnię ciała. U niemowląt AZS objawia się m.in. w postaci grudek, strupów, rumienia czy matowych i łamliwych włosów. Pojawia się jednak większe niż w przypadku starszych dzieci czy dorosłych ryzyko zachorowania na astmę oskrzelową. Gdy dziecko kończy 3 lata, choroba występuje głównie w postaci grudek i blaszek na rękach, nadgarstkach, dłoniach, stopach i kostkach. W wieku dojrzewania to schorzenie ma różny przebieg, w którym występują fazy nawrotów i remisji. Skóra jest szorstka i sucha, zgrubiała, brązowawa. Pojawiają się krwiste strupy, błyszczące paznokcie, które wyglądają jak pomalowane bezbarwnym lakierem, świąd staje się dokuczliwy, powodując rozdrażnienie, nadwrażliwość na słońce i suche powietrze. W skrajnych przypadkach AZS atakuje nawet całą powierzchnię skóry. Wszystkie objawy wpływają na ogólne samopoczucie osoby cierpiącej na to schorzenie, w konsekwencji czego chorzy mogą doświadczać stanów depresyjnych, dlatego bardzo ważne jest dbanie o siebie i skuteczne walczenie z objawami.
Leczenie objawów AZS
Najważniejsze jest – w miarę możliwości – wyeliminowanie czynników uczulających, a także stosowanie leków przeciwuczuleniowych i noszenie odpowiednich ubrań, najlepiej z dobrej jakości bawełny. Z objawami walczy się także, naprawiając naskórek z pomocą odpowiednich maści, kremów natłuszczających, żeli do mycia (np. konopnych) oraz olejów.
