Grzybica skóry to jedna z najczęstszych chorób skóry. Nie jest to nic zaskakującego, biorąc pod uwagę, że grzybica jest zaraźliwa, przy czym do zarażenia dochodzi bardzo łatwo, a wyleczona ma tendencję do nawracania.

Dodatkowo objawy grzybicy skóry są często mylone z symptomami innych chorób, a nietrafiona diagnoza skutkuje niewłaściwym leczeniem i doprowadza do zaostrzenia choroby.

Z artykułu dowiesz się:

• czym jest grzybica i co ją wywołuje,
• jakie są rodzaje grzybicy,
• w jaki sposób objawia się grzybica na skórze,
• jak można się zarazić grzybicą.

Grzybica skóry – co to za jednostka chorobowa?

Grzybica skóry to choroba zakaźna wywoływana przez chorobotwórcze grzyby dermatofity lub drożdżaki. Najczęściej mamy do czynienia z grzybicą stóp i paznokci.

Choroba atakuje również inne partie ciała zarówno skórę gładką, jak i skórę owłosioną. Szacuje się, że grzybica dotyka ok. 20 proc. ludzi na świecie.

Rodzaje grzybicy skóry

Wyróżnia się 5 podstawowych rodzajów grzybicy atakującej skórę gładką:

• grzybica strzygąca skóry gładkiej,
• grzybica drobnozarodnikowa skóry gładkiej (zakażenie obejmuje nieowłosioną skórę twarzy, tułowia i kończyn),
• przewlekła grzybica skóry gładkiej (objawy pojawiają się na skórze kończyn dolnych i pośladków),
• grzybica goleni,
• grzybica pachwin.

Jakie czynniki predysponują do rozwoju grzybicy?

Niektórzy są bardziej podatni na infekcje grzybicze niż inni, wszystko za sprawą czynników, które przyczyniają się do ich rozwoju. Możemy wymienić następujące czynniki zwiększające ryzyko zachorowania:

• czynniki wrodzone – zaburzona odporność, predyspozycje genetyczne, atopia, zaburzenia hormonalne, choroby układowe;
• czynniki nabyte – stosowanie leków immunosupresyjnych, antybiotyków i kortykosteroidów, nowotwory, udar mózgu, zakażenie wirusem HIV, drobne urazy, przerwanie ciągłości tkanek lub ich podrażnienie, nadmierna potliwość lub suchość skóry;
• inne czynniki – nieprzestrzeganie zasad higieny osobistej, złe nawyki żywieniowe, zanieczyszczenie środowiska, zły stan sanitarno-higieniczny otoczenia.

Grzybica skóry – jak się objawia?

Objawy zakażeń grzybiczych nie dość, że mogą być bardzo zróżnicowane, to w dodatku łudząco podobne do objawów innych chorób skóry.

Po czym poznać grzybicę?

Charakterystycznymi objawami grzybicy skóry są plamy rumieniowe które:

• zazwyczaj przybierają okrągły kształt,
• są wyraźnie odgraniczone od otoczenia,
• mają silnie czerwone, łuszczące się oraz pokryte grudkami i krostkami obrzeże,
• środkowa część zmiany może sprawiać wrażenie zdrowej skóry.

Zmiany grzybicze mogą być pojedyncze lub mnogie i szerzą się obwodowo. Powodują uczucie silnego swędzenia, obniżając jakość i komfort życia chorego. Im dłużej trwa zakażenie, tym ognisk chorobowych jest więcej – pojawiają się w coraz to nowszych miejscach i zaczynają się ze sobą „zlewać”.

Rozpoznanie grzybicy skóry

Podstawą postawienia diagnozy jest badanie mykologiczne. Do jego wykonania potrzebne są włosy, łuski lub materiał z paznokci. Na wynik badania czeka się od 2 dni do nawet 3 tygodni.

Czasem wynik badania jest ujemny, co jest niezgodne z zaobserwowanymi objawami, wtedy lekarz może powtórzyć badanie. Błędem bowiem jest wdrożenie leczenia przeciwgrzybiczego przed uzyskaniem wiarygodnego wyniku badania mykologicznego.

Kiedy może dojść do zakażenia grzybicą?

Niektórym wydaje się, że grzybica jest wynikiem braku higieny, ale nic bardziej mylnego. Wręcz jest wprost przeciwnie – częsty kontakt z wodą i detergentami, które wyjaławiają skórę, zwiększa ryzyko rozwoju choroby.

Do zakażenia grzybicą najczęściej dochodzi podczas:

• korzystania ze wspólnych urządzeń sanitarnych,
• noszenia pożyczonego obuwia (w tym rolek, łyżew etc.),
• przymierzania butów w sklepie,
• noszenia niewygodnych i nieprzewiewnych butów,
• korzystania z basenów, saun, jacuzzi,
• używania wspólnych ręczników, grzebieni.

Jak uniknąć nawrotów objawów grzybicy?

Grzybica lubi nawracać, dlatego w trakcie leczenia, jak i po ustąpieniu objawów należy przestrzegać dwóch ważnych zasad:

• Unikaj kontaktu zainfekowanego obszaru z miejscami zdrowymi – nie drap swędzących miejsc, gdyż drapiąc, zwiększasz ryzyko przeniesienia grzyba na paznokciach lub skórze dłoni na inne obszary ciała.
• Nie używaj przedmiotów osobistego użytku takich jak bielizna, ręcznik czy grzebień, które miały bezpośredni kontakt z zainfekowanymi obszarami skóry. Możesz po nie sięgnąć dopiero wtedy, gdy oczyścisz je z zarodników grzyba.

Jednym z najczęstszych błędów jest zakładanie ubrań i butów, które nosiliśmy podczas choroby, przed ich uprzednim zdezynfekowaniem. Skutkiem takich działań jest powtórne zakażenie od zainfekowanej rzeczy.

Tego nie możesz robić podczas grzybicy skóry!

Chorzy na grzybicę skóry muszą pamiętać, aby nie drapać swędzących miejsc pokrytych zmianami, gdyż w ten sposób przenosi się zakażenie w inne miejsca na ciele. Najlepiej nie dotykać zmienionych chorobowo miejsc więcej niż trzeba, a po nałożeniu kremu lub maści na grzybicę od razu dokładnie umyć ręce.